Voor het blad TRUSTED was Affluent In gesprek met Tim Crijns, fondsmanager Triodos Fair Share Fund.

Triodos Fair Share Fund belegt in microfinancieringsinstellingen en banken in ruim veertig ontwikkelingslanden.

Wat gebeurt er met je geld als je hierin belegt? En hoe komt het rendement eigenlijk tot stand? Wat zijn trends en ontwikkelingen voor de komende jaren? We vragen het aan fondsmanager Tim Crijns.

“Wereldwijd hebben 1,7 miljard mensen geen toegang tot basale financiële dienstverlening,” zegt Tim Crijns. “Grote commerciële banken laten hen niet toe, maar microfinancieringsinstellingen doen dat wel. Zo geven ze leningen aan ondernemende mensen die een eigen bedrijf willen opzetten of uitbreiden.

Ook voorzien ze in de behoefte van mensen om te kunnen sparen, geld over te maken en een verzekering af te sluiten.”

Wat typeert de werkwijze van Triodos Fair Share Fund?

“In één woord: verbinding. Jij en ik kunnen via dit fonds investeren in concrete kansen voor ondernemende mensen in ontwikkelingslanden.

De verbinding tussen mensen – hier, daar – is voor ons cruciaal. Wij bouwen een relatie op met managers en medewerkers van de instellingen die we financieren. En dat doen we vaak voor vele jaren waardoor we wederzijds vertrouwen opbouwen.

We weten wat hen drijft en motiveert. En we bezoeken uiteraard hun klanten: de ondernemers om wie het uiteindelijk draait. Natuurlijk beoordelen we instellingen ook op basis van cijfers, jaarverslagen en rapportages. Maar papier zegt niet alles. Het persoonlijk gesprek is onontbeerlijk om te bepalen of we met een instelling in zee gaan. Het boordelen van de instellingen en het opbouwen en onderhouden van de relaties doen we met een zeer ervaren investeringsteam van ruim 40 mensen met 17 verschillende nationaliteiten.”

 

Hoe komt het rendement van een microfinanciering tot stand?

“Triodos Fair Share Fund verstrekt leningen en neemt deel in het aandelenkapitaal van instellingen. Het rendement wordt onder andere bepaald door de rentes op de verstrekte leningen en het dividend op de aandelen. Vanaf de oprichting in 2002 heeft het fonds een gemiddeld rendement behaald van 4,4% per jaar*. Bij het vaststellen van onze rentetarieven zoeken we de juiste balans tussen verschillende factoren, zodat de microfinancieringsklant uiteindelijk een eerlijke rente betaalt. Tot deze factoren behoren onder meer operationele kosten, valutarisico’s  en inflatie.

Is dat niet risicovol, investeren in ontwikkelingslanden?

“Het beleggen in ontwikkelingslanden en opkomende economieën, bijvoorbeeld via Triodos Fair Share Fund, brengt risico’s met zich mee. Denk hierbij bijvoorbeeld aan sterke valutaschommelingen en geopolitieke ontwikkelingen. Wij zijn sinds 1994 actief als investeerder in microfinanciering en met de kennis en expertise die we hebben opgebouwd kunnen we deze risico’s goed in kaart brengen en mitigeren.

Denk hierbij aan het afsluiten van valutatermijncontracten en de spreiding over landen en instellingen die wij in de portefeuille aanbrengen.”

triodos, Triodos en Microfinanciering

Tim Crijns, Fondsmanager Triodos Fair Share Fund

Wat is je rol als fondsmanager bij Triodos ?

“Mijn rol is om een eerlijk evenwicht te vinden tussen impact, risico’s en rendement. Een andere belangrijke taak is het monitoren van de economische en politieke situatie in de landen waar we actief zijn. Verder onderhoud ik contacten met de instellingen waar we mee samenwerken. En dat is zeer inspirerend.

Neem bijvoorbeeld M-KOPA Solar in Kenia. De instelling ontwikkelde een lening voor de aanschaf van zonnepanelen, vaak in combinatie met een radio, drie spaarlampen, een telefoonoplader en een accu voor de opslag van elektriciteit. Een mooi voorbeeld van de belangrijke rol die financiële technologie speelt.

Zo’n ‘elektriciteitspakket’ is van belang voor mensen op het platteland zonder elektriciteitsaansluiting. De mensen betalen voor deze energie via hun mobiele telefoon. Het is geweldig dat M-KOPA Solar inmiddels meer dan 600.000 huishoudens toegang biedt tot schone en betaalbare energie.”

Welke trends en ontwikkelingen zie je voor de komende jaren?

“De rol van technologie zal verder toenemen vanwege de potentie om financiële diensten overal ter wereld toegankelijker te maken. Dit zien we bij de traditionele microfinancieringsinstellingen die digitale middelen inzetten om meer mensen te bereiken en om efficiënter te werken.

Een voorbeeld zijn apps waarmee leningen aangevraagd en afgelost kunnen worden of waarmee mensen

schoolgeld kunnen betalen in plaats van uren naar een bankkantoor te lopen. Dit draagt ook bij aan veiligheid omdat mensen niet langer met contant geld moeten reizen om betalingen te doen.

In de afgelopen jaren heeft Triodos Fair Share Fund ook een aantal Fintech bedrijven opgenomen in de portefeuille. Vaak zijn dit digitale platforms waar ondernemers snel en efficiënt een lening kunnen afsluiten.

Lulalend in Zuid-Afrika bijvoorbeeld. Dit platform richt zich op het midden- en kleinbedrijf dat vaak geen lening kan afsluiten bij reguliere banken. Ondernemers kunnen online een aanvraag indienen en krijgen binnen 24 uur bericht of ze hiervoor in aanmerking komen.

Vereisten zijn onder meer dat deze bedrijven al een jaar opereren en een jaaromzet van minimaal EUR 30.000 hebben. Daarnaast zien we steeds meer gespecialiseerde instellingen. Een voorbeeld uit onze portefeuille is Shiksha Finance in India dat leningen verstrekt aan scholen voor onder andere de bouw van extra schoollokalen of aanschaf van computers.

Ook verstrekt deze instelling educatieleningen zodat kinderen uit gezinnen met een laag inkomen toegang krijgen tot kwaliteitsonderwijs. Deze voorbeelden geven aan dat de impact van microfinanciering veelzijdig is. Het gaat niet alleen om kredietverstrekking aan kleinschalige ondernemers maar ook om mensen toegang te geven tot basisbehoeften zoals elektriciteit en onderwijs.

Waar ben je als Triodos fondsmanager trots op?

“We financieren ongeveer 100 financiële instellingen die gezamenlijk maar liefst ruim 18 miljoen mensen bereiken met hun leningen, spaarrekeningen en andere financiële diensten. Deze mensen kunnen hierdoor hun levensomstandigheden verbeteren. Ik ben er trots op om met het geld dat meer dan 15.000 mensen in Nederland aan ons toevertrouwen, die impact mede mogelijk te maken.”

In Kenia besteden huishoudens zo’n USD 1 miljard aan kerosineverlichting. Dat kost een huishouden gemiddeld USD 200 per jaar. De walmen die kerosinelampen uitstoten zijn bovendien vervuilend en schadelijk voor de gezondheid. Daarnaast zijn deze lampen zeer brandgevaarlijk waardoor er ieder jaar dodelijke slachtoffers zijn te betreuren. Een zonnesysteem van M-KOPA Solar kost eenmalig USD 200.

Klanten kunnen een aanbetaling van USD 35 doen om dit product in huis te krijgen. Vervolgens betalen ze iedere dag USD 0,45 via de mobiele telefoon. Dit dagelijkse bedrag ligt lager dan het bedrag dat zij dagelijks aan kerosine betaalden. De GSM-techniek zorgt ervoor dat het zonne-energiesysteem wordt geactiveerd wanneer de credits zijn aangevuld. Klanten hebben ongeveer een jaar nodig voor de afbetaling. Daarna zijn ze eigenaar van het systeem.

* per eind juli 2020