Door ons werk weten wij heel veel van de financiële en vaak ook persoonlijke situatie van de mensen met wie wij werken. Wat zijn hun zorgen & wensen, maar ook welke overtuigingen ten aanzien van de rol van geld heeft eenieder en hoe breng je dit weer over aan de eigen kinderen? Recent zei een zoon van een klant van mij: “voor mijn vader is geld liefde” en dat gaf mij de inspiratie tot bovenstaande titel.
Ik wil bij 3 mogelijke antwoorden op bovenstaande vraag stil staan. Welke keuzes herken ik als veel voorkomend bij iemand die vermogend is, welke antwoorden geven mijn Affluent collega’s op deze vraag en als laatste wat zegt de wetgever hierover?
Wat betekent het vermogen voor je?
Wanneer ik deze vraag aan mijn (ondernemende) klanten stel, is vaak het eerste antwoord gemoedsrust en vaak ook een waardering voor de ondernemerskwaliteiten. Tegelijkertijd komt er vaak ook een zorg tevoorschijn. De zorg van verlies of domme dingen met het geld doen. Het vermogen heeft vaak niet de titel “pensioen” geld, maar is zeker wel bedoeld voor een onbezorgde oude dag. Is het afdoende voor de inflatie, toenemende belastingdruk, zorgkosten, ondersteuning kinderen en een hopelijk lang en gezond leven?
Het helpt vaak om dan met potjes te werken en te zorgen voor voldoende cashflow of liquiditeit, zodat er altijd middelen zijn om ruimhartig alle rekeningen en wensen te kunnen betalen en realiseren. Het comfort van direct rendement uit je investering, in plaats van groei, neemt duidelijk toe. Met andere woorden liever ieder jaar 6% op de rekening in plaats van een jaarlijkse waardestijging van 6%.
Geld is liefde, wordt vaak niet zo letterlijk uitgesproken en wellicht is dit wat sterk geformuleerd. Anderzijds zie ik veel schenkingen en/of leningen aan kinderen of familie voorbijkomen. Ook laagrentende of leningen zonder rente aan goede doelen worden als oplossing gevonden (komen voorbij). Investeren in ondernemingen van vrienden of familie om de eerste fase door te komen is zeker gebaseerd op de relatie. In toenemende mate zie ik ook investeringen in startups met een maatschappelijk oogmerk of leningen verstrekken aan partijen die bijdragen aan een duurzame wereld.
Vanaf het moment dat een onafhankelijke adviseur zoals wij betrokken raken bij het vermogen zie je 2 duidelijke trends. Ten eerste zijn de gesprekken vaak openhartig en onderzoekend, er is geen enkel commercieel belang om iets te verkopen en dat beïnvloedt het gesprek overduidelijk. Daarnaast zie je een sterke verbreding over het aantal mogelijke investeringen en alternatieven, er zijn overduidelijk meer mogelijkheden dan alleen beleggingen via de bank. Door deze spreiding neemt het rendement vaak toe en wordt het totale risico verlaagd.
Wat doet een vermogensadviseur als hij vermogend wordt?
De antwoorden die ik hier op kreeg zijn divers, maar geven gelijk een stuk van de persoonlijkheid van de adviseur weer. Naast het comfort van financiële vrijheid (als dat al niet was bereikt) is de gemeenschappelijke deler als volgt. Investeren in verschillende type beleggingen met overall een focus op indexbeleggen tegen lage kosten, ruime liquide buffer voor onverwachte omstandigheden en het ondersteunen van kinderen. De variatie zit in verschil in consumptief gedrag, waarbij de één kiest voor luxe reizen en een droommotor kopen. Verschillenden geven ook aan dat ze lekker rustig adem blijven halen en dat de impact op hun leven niet al te groot zal zijn. De variatie in investeringen zit met name in totaal niet mee bezig zijn tot en met impact investeringen in lokale bedrijven, goede doelen, startups en private equity. Het verschil met de keuze van klanten is per saldo nihil.
Wat zegt de wetgever?
Dat de wetgever steeds strenger wordt zal geen verrassing zijn en jaarlijks moeten wij meerdere cursussen volgen om “permanent actueel” te blijven. Naast inhoudelijke toetsing van kennis worden ook de vaardigheden jaarlijks getraind. Dominant hierin staat dat je de klant goed moet leren kennen om een juist advies te kunnen geven. Gelukkig kunnen en hebben wij de tijd om in alle rust tot keuzes te komen en hoeven wij geen financiële producten te verkopen. Echter als je klant maar beperkt kennis heeft van alle investeringsmogelijkheden dan blijft het een uitdaging om hier tot een goede keuze te komen. Vertrouwen in de persoon met wie je samen werkt en volgend jaar weer bij je aan tafel zit is onvermijdelijk een belangrijke factor.
In de praktijk is het zeker zo dat je persoonlijke voorkeuren hebt voor oplossingen of partijen en dat je dit bewust of onbewust meeneemt in je gesprekken. In het denkkader van de wetgever zou dit volledig uitgesloten moeten zijn en mogen alleen de keuzes van de klant leidend zijn in de investeringen die je kiest.
Mijn afdronk van dit mini-onderzoekje is dat een goede klik cruciaal is voor een goede samenwerking, maar ook dat wij nog wel eens vaker bij deze vraag stil mogen staan. Het antwoord ontwikkelt zich vaak door de tijd heen en door open te staan voor nieuwe ideeën ontstaat er uiteindelijke en rijke voedingsbodem voor een mooie mix aan investeringen die recht doet aan de vele rollen die vermogen kunnen betekenen.